Pasis semajno. Sinjorino Anneto preska? forgesis sian vojan aventuron, kaj e? la viza?o mem de ?ia voja kolego komencis iel mallumi?i en ?ia memoro, - kaj jen subite ?i ricevis leteron. ?ian koron kvaza? io pikis. Per manoj tremantaj de interna eksciti?o ?i dis?iris la koverton kaj rigardis la subskribon; jes, ?ia anta?sento ne trompis ?in : la letero estis de li! ?i avidege komencis legi. Jen kion skribis Arturo : ? Kara mia Anneto! Pardonu al mi tiun ?i nevolan senceremoniecon, sed la amo ne scias paroli alie. Vi tiel forte deziris ekscii mian historion.
Mi plenumas vian deziron, kiun mi estimas, kiel plej sanktan le?on. Sed mi korege petas pardonon, mia an?elo, se tiu ?i malgaja historio vin mal?ojigos. Mi devas komenci de malproksime. Mi naski?is en la ?irka?a?o de Moskvo en genta patra bieno. Mia patro estis tre ri?a homo, natura aristokrato, bonege edukita, sed beda?rinde senkaraktera. Li estis vidvo, kaj mi - lia sola filo kaj heredanto de lia tuta grandega ri?eco. Li ekiris voja?adi kaj prenis kun si anka? min, tiam ankora? dekkvinjaran knabon. Kiam ni estis en Parizo, li enami?is en unu belan kantistinon, edzi?is je ?i kaj a?etis por ?i ri?an bienon en la ?irka?a?oj de Parizo, kie ni anka? enloki?is. Mia vivo en tiu tempo estis neelportebla : mia duonpatrino jam de la unuaj tagoj de nia kuna lo?ado komencis min malami kaj balda? ekscitis kontra? min mian patron, kiu ?in senfine amis kaj plenumadis ?iujn ?iajn kapricojn. Post duono da jaro mia patro povis jam rimarki, ke lia edzino kondutis tiel same, kiel ?i kondutis, estante ankora? kantistino, en li do ?i vidis ne edzon, sed simple homon, kiu devas ?in provizadi : ?i sen?ese postuladis de li monon, kiun ?i elspezadis eksterordinare rapide, dank' al baloj, koncertoj, maskobaloj k. t. p. ?i preska? ?iutage mendadis por si ?iam novajn ornamojn kaj ?iusemajne devigadis mian patron pagi grandegajn kalkulojn de tajlorinoj, meblistoj, kale?istoj, ora?istoj. La patro kun teruro rimarkis, kiel rapide malaperis lia ri?eco, sed li sin tenis, li silentis. Fine li tute perdis la paciencon kaj decidis serioze interparoli kun la edzino, - sed ?i tiel bone lin renkontis, ke li por ?iam forlasis la deziron interparoli kun ?i kaj, eksilentinte tute, humili?is al sia sorto. Per tia maniero lia tuta ri?eco post unu kaj duono da jaro malaperis tute, kaj mia malfeli?a patro flnis la vivon per memmortigo, - kaj lia edzino fari?is kromvirino de iu bankiero. - Post la morto de la patro mi, dank' al helpo de bonaj homoj, forveturis Rusujon, kie estis ankora? unu nia genta bieno, en kiu mi enloki?is kaj komencis min okupi per vila?a mastra?o. Tiel pasis du jaroj, en la da?ro de kiuj mi, tute ne sciante mastrumi, tiel malbonigis ?iujn miajn aferojn, ke fine mia bieno pro ?uldoj estis vendita per publika vendo, mi fari?is preska? almozulo, kaj nur kun helpo de unu mia parenco ricevis servon sur fervojo. Nun mi venis al la plej terura momento de mia vivo! . . . Kiam mi havis la a?on de dudek du jaroj, mi edzi?is je unu bela juna fra?lino . . . Ho, kiel doloras mia malfeli?a koro ?e tiu ?i ?ar?a rememoro! Dio vidas, kiel multe mi amis mian edzinon! Sed kredeble ne estis al mi sorto longe ?ui tiun ?i feli?on . . . Post du monatoj de nia edzi?o (per ?iuj fortoj de mia animo mi malbenas tiun ?i teruran momenton!) mi tute okaze trovis mian edzinon en la brakoj de malnobla amanto! . . . Ho, mia kara! En tiu ?i loko la plumo elfalas el miaj manoj, mi ne havas forton da?rigi kaj mi proponas, ke vi mem alplenigu tiun ?i teruran pentra?on . . . Mi devas nur diri, ke mi forkuris de tiu ?i malnobla virino, kvaza? de pesto, kaj de tiu tempo mi jam ?in ne renkontadis, sed proksimume post tri jaroj mi tute okaze eksciis, ke ?i estis mortigita ie en Germanujo per la mano de ?ia amanto, kiun ?i trompis tiel same, kiel min! . . . Jen estas la malgaja rakonto de mia disrompita vivo. - Pardonu, mia kara! Donu al vi la potenca Dio multe da feli?o. Varmege vin amanta via Arturo. ?
Traleginte tiun ?i leteron, sinjorino Anneto eksentis ion tian, kion ?i mem komence ne povis kompreni. Tiu ?i sento ne estis ordinara partopreno en la sorto de proksimulo, ?i ne estis anka? sento de kompato al malfeli?a homo, - ne, ?i estis io multe pli forta : ?i estis amo, jes, amo! . . . Sinjorino Anneto kontra? sia propra volo en la profunda?o de la animo tion ?i konfesis. ?i decidis tuj respondi la leteron de Arturo, respondi en tia sama senco, kaj sendi al li pro signo de sia amo antikvan diamantan ringon, kiun ?i ricevis, kiel heredon, ankora? de sia avino. Jen ?i en tiu sama tago vespere sin en?losis en sia ?ambro kaj tute plenskribis du grandajn foliojn da po?ta papero. Kiel Arturo, nur pli detale, ?i en la komenco priskribis sian tutan vivon per tiel fortaj vortoj, ke e? ?i mem ekploris, tralegante la produkton de sia libera fantazio, - kaj poste jam ?i alpa?is al vasta klarigo de sia amo, kiun ?i esprimis senfine pli bone kaj elokvente, ol Arturo. La duan tagon la sigelita letero kaj la atente ?irka?kudrita multekosta senda?o estis forportitaj en la po?tan oficejon, - kaj post tri a? kvar tagoj matene ?i ricevis jam de Arturo respondon : la tuta letero de la komenco ?is la fine estis plenigita de signoj de ekkrio, de punktaroj, de signoj de demando kaj ekkrio kune kaj simple de demandoj, - sed ordinaraj punktoj kaj komoj preska? tute forestis. Li petegis sinjorinon Anneton alveturi al li en B-n, por ? per sia apero ?irka?lumigi kaj sanktigi la malluman neston de malfeli?a ermito, kaj doni al li la eblon vidi sian diinon ? . . . Traleginte tiun ?i leteron, ?i decidis la sekvantan tagon kun la matena vagonaro veturi en B-n, kaj per telegramo ?i sciigis pri tio Arturon, por ke li povu ?in renkonti.